Uzayan, yarım kalan, bir sebepten tamamlanamayan işlerin zihninizde diğerlerinden daha fazla yer işgal ettiğini fark etmişsinizdir. Bu psikolojik fenomene, 1920'lerde konu üzerinde çalışan Sovyet Psikolog Bluma Zeigarnik'e atıfla “Zeigarnik Etkisi” deniyor. Zeigarnik'in çalışmaları, bir sebepten kesintiye uğrayan görevleri ve çalışmaları, tamamladıklarımıza kıyasla çok daha fazla hatırlama eğiliminde olduğumuzu ortaya koyuyor. Bu fenomeni anlamak, üretkenliğimiz ve zihinsel esenliğimiz açısından bize yardımcı olabilir.

Zeigarnik etkisinin kökleri, insan beyninin finale, karara ve kapanışa duyduğu doğal eğilimden kaynaklanıyor. Yüzyıllar boyunca hikayelerle, menkıbelerle ve dedikodularla şekillenen beynimiz, tıpkı bu anlatılarda olduğu gibi mutlu ya da mutsuz bir son arıyor. Bir göreve başlayıp yarıda bıraktığımızda ise zihnimizdeki bu çemberi kapatamadığımız için bir gerilim oluşturuyoruz. Özellikle dışarıdan bir etki nedeniyle yarıda kesilen olayların daha canlı hatıralar bırakması da bir anlamda bundan kaynaklanıyor.

Beynimiz bunu bizi bir anlamda o görevi bitirmeye motive etmek için yapıyor. Bu yüzden üretkenliği artırmak için görevleri küçük ve yönetilebilir parçalara ayırmanın odaklanmayı ve motivasyonu artıracağı söylenir hep. Aynı zamanda bilişsel ön yargıların farkında olmak da çözülemeyen çatışmaların ve konuşulmayan problemlerin neden zihnimizi bu kadar meşgul ettiğini anlamamıza yardımcı olacaktır.

Furkan Çolak

Strategist & Copywriter